Caro Manjapuik Anak Dek Induak Bako

 G. CARO MANJAPUIK ANAK OLEH INDUEK BAKO

Caro manjapuik anak oleh induek bako merupakan tata tertib yang ditentukan oleh adat yang harus dilaksanakan oleh induek bako, bila menjemput penganten kerumah orang tuanya.

Manjapuik anak oleh induek bako tabagi tigo parkaro :

1. Japuik sayang 2. Japuik ibo 3. Japuik sapanjang adat, boleh badulang badalamat. Katigo macam manjapuik anak nan tasabuik dilaksanakan manuruik adat yaitu :

1. Mambawo sirien jo carano 2. Mambawo pitih delapan uang, kaganti ameh nan samiang. 13. Mambawo nasi kunik, nasi bujang, nasi gadang, bareh didulang

sarato pacah balah, camin, salimuik, handuek salangkoknyo, kalau manjapuik anak nan padusi. Bilo manjapuik anak nan laki-laki mambawo kain sapatagak, jo kain saruang dan kupiah (peci).

1. Urang Nan Ka Pai Manjapuik

Urang nan ka pai manjapuik anak terdiri dari :

1. Salah seorang mamak dari pihak bako. 2. Urang sumando dari pihak bako. 3. Nan perempuan dari pihak bako. 4. Sumandan dari pihak bako.

Sabalun pai, di rumah bako dibari minum makan.

2. Pelaksanaanyo

Sesampai di rumah anak, setelah minum makan, mamak nan manjapuik mamulai mamulangkan kato nan sapatah, sambie menghadapkan carano kapado mamak nan mananti di rumah anak.

Maa Mangkuto Sati ? Lalukanlah angku Sutan Sinaro !

Si Upiek Siti Aminah Duduek marendo ditapi tabek

Dahulu kato baistinah

Kudian kato basicapek Mako basicapek sajolah ambo manyampaikan kato nan sapatah kapado Mangkuto Sati. Atolah kato nan ka ambo sampaikan lah tu kini :

Dititik galang nak urang Koto Tuo Dibari baukie batampuek manggih

Mulo babilang dari aso

Kalau mangaji dari alif

Alif bata di dalam surek, huruf ejaan tigo pulueh, biopari pantun ibarat pucuek kiasan jolong tumbueh, tumbueh sarupo nan bak nangko, alue jo patuik lah sakabek, adat jo syarak lah sajinjiang, adat nan lah jadi darah dagiang, syarak nan lah jadi sandi alam. Nyatonyo adat ba ateh tumbueh, tumbueh sarupo nan bak nangko, pusako banyak pusako, pusako ba ateh tumbueh, tumbueh sarupo iko kini, adat nan tigo kito pakai :

1. Sambah manyambah 2. Baso jo basi 3. Sirien jo pinang

Sambah manyambah dalam adat, tali batali undang-undang, bapakai bamuluik manih, muluik manih talempong kato, baso baiek gulo di bibie, di dalam cupak nan piawai, dilingkuang adat jo pusako, adat banamo sopan santun. Kalaluannyo bana lah tu kini, aluran carano nan katangah, nan talatak diharibaan Mangkuto Sati dilayienyo, dibathinnyo iyolah kapado angku Mangkuto Sati nan babirian. Insya Allah mudah-mudahan ado barisi bakalangkapan, barisi sirieh dengan pinang, sadah jo gambie panyirahan.

Kalaluannyo bana lah tu kini :
Tanam sirieh tanamlah pinang Tanam karakok di dalam padi
Makan sirieh gatoklah pinang
Golonglah rokok pamenan jari
Dilayienyo carano nan katangah, dibathinnyo manganduang niek jo mukasuik. Cuma itulah nan ka ambo sampaikan ka Mangkuto Sati.
Lah sampai di Sutan Sinaro !
Sakiro-kiro baitu baru !
Maa Sutan Sinaro !
Lalukanlah Mangkuto Sati!
Adat taluek timbunan kapa Adat gunuang tamparan kabuik Adat datuek tapatan sambah
Adat malin tapatan sujuik Salam tajelo ka nan rapek Sambah tatabue katangah-tangah Labeklah buah bak baringin Manjadi canggga buah palo
Kok buruang indak saikue Tabang nan indak sakali inggok Padi indak satangkai Masak nan indak sakali sabik
Pihak kapado parsambahan, indak kan diatok dibilang bana, hanyo jo sambah dimuliakan.
Kasudahan parsambahan dikembalikan kapado Sutan Sinaro.
Lah sampai di Mangkuto Sati?
Sakiro-kiro baitu!
Maa Sutan Sinaro ?
Pihak kapado parsambahan Mangkuto Sati nan katangah nan sampai kapado ambo, lah punta bak sawah nan sapiriang, lah boneh bak padi nan satangkai, indak bak raso ka didulang, didulang ameh di palangki, sa ameh tingga ditintingan. Indak bak raso ka diulang, diulang juo kato nan tadi, nak jaleh kato nan kudian. Atolah nan manjadi panitahan di Sutan Sinaro lah tu kini, pusako banyak pusako, pusako ba ateh tumbueh, tumbueh sarupo nan bak nangko, adat nan tigo kito pakai :
1. Sambah manyambah 2. Baso jo basi 3. Sirieh jo pinang
Sambah manyarnbah dalam adat, tali batali undang-undang, bapakai bamuluik manih, muluik manih talempong kato, baso baiek gulo di bibie, dalam cupak nan piawai, dilingkuang adat jo pusako, adat banamo sopan santun.
Kalaluannyo bana lah tu kini, aluran carano nan katangah, Insya Allah mudah-mudahan ado barisi bakalangkapan, kalaluannyo banalah tu kini sirieh salai mintak dicabiek, pinang sabuah mintak digatok, sadah jo gambie panyirahan, dilayienyo carano nan katangah, dibathinnyo manganduang niek jo mukasuik. Kan baitu bana Mangkuto Sati ?
lyoooolah ................. Maa Mangkuto Sati ?
Pihak kapado panitahan Mangkuto Sati nan katangah, itulah kato sabananyo, ibarat aie lah manampueh ka iliran, kato lah baranang ka pusako, bagaipun baitu sakali:
Sampan sikoci di muaro Pandayuang rang ambiek ka kamudi
Lamak sirieh dilega carano Lamak kato dimufakati
Baa toh hanyo di nan kini, dek karano kami lai juo taduduek sorang jo baduo, ambo palegakan carano, duduk mananti Mnagkuto Sati sakutiko. Ka ambo nantinyo Sutan Sinaro !
Selanjutnya Sutan Sinaro mampaiyokan jo biriannyo, setelah dipaiyokan kemudian dipulangkan kembali kapado Mangkuto Sati.
Maa Mangkuto Sati ? Sampaikanlah Sutan Sinaro !
Dilipek-lipek batang padi Dilipek lalu patah sambilan
Tadi Mangkuto Sati sifat mananti Ambo sifat mampaiyokan
Setelah ambo paiyo patidokan, lah ambo pagencong pagamakkan, atolah nan ka jadi jawab jo barinyo diambo lah tu kini, aluran carano nan katangah, nan talatak diharibaan ambo, Insya Allah iyo lai barisi bakalangkapan. Kalaluannyo banalah tu kini, alun bakilek lah bakalam, bulan lah sa angkap tigo pulueh, alun dilihek lah umpamo dimakan, raso lah tibo dalam tubueh. Kalaluannyo bana lah tu kini, ujuik mukasuik Mangkuto Sati sajolah nan mintak dikatangahkan.
Maa Sutan Sinaro ?
Sampaikanlah Mangkuto Sati !
Pendek kato jo parsambahan, sakiro-kiro malalukan kato jo kabanaran, kapendek-annyo bana lah tu kini, singkok daun tariek buah sajo ambo manyampaikan kato nan sapatah kabakeh Sutan Sinaro. Sungguehpun ka bakeh Sutan Sinaro sorang tampek arnbo manyampaikan kato nan sapatah dilayienyo, dibathinnyo iyolah kapado Sutan Sinaro nan babirian.
Atolah kato sapatah nan ambo sampaikan lah tu kini, pihak kapado anak ambo, kamanakan di Sutan Sinaro alah salamat nikah kawin, baa toh hanyo di nan kini, di kami salaku bapak sarato mandenyo, mah dek karano marapulai ka dipulangkan ka rumahnyo, mako ingek pikie pulolah kami induek bakonyo nan di ateh nan di barueh, nan diilie nan di mudiek, nan di ilie nan samuaro, nan dimudiek nan sabulak-an, nan basapieh babalahan, nan bakuduang bakaratan, iyolah nak manjapuik anak nan manuruik adat, supayo dilapeh jo hati nan suci, jo muko nan janieh di Sutan Sinaro nan babirian.
Cuma itulah nan ka ambo sampaikan kapado Sutan Sinaro.
Lah sampai di Mangkuto Sati ?
Sakiro-kiro baitu baru Sutan Sinaro!
Maa Mangkuto Sati ?
Pihak kapado panitahan Mangkuto Sati nan katangah, jikok ditiliek takrimnyo sambah, dinilai lapa jo maknanyo, ujuik mukasuik dalam hati, nyatonyo adat ba ateh tumbueh, nyato pusako ba enggeran, bagaipun baitu sakali, mah dek karano kami lai pulo duduek sorang jo baduo, nak bulek aie ka pambulueh, nak bulek kato ka mufakat, ambo paiyokan pulo gak sapatah kato, mananti Mangkuto Sati sakutiko. Ka ambo nantinyo Sutan Sinaro !
Sutan Sinaro mampaiyokan jo biriannyo sarato mande dengan bapak dan langkok jo niniek dengan mamak, makolah dapek kasimpulan sarato izin, kok japuik ba antakan, salang
bapulangkan Itulah yang akan disampaikan di Sutan Sinaro kapado Mangkuto Sati.
Maa Mangkuto Sati? Sampaikanlah Sutan Sinaro !
Setelah ambo bulekkan aie ka pambulueh, lah dibulekkan kato ka mufakat, kok bulek lah bulieh digolekkan, kok pipih lah bulien dilayangkan, lah izin daripado sagalo mamak, sarato niniek mamak. sarato mande bapak. Cuma itulah nan ka ambo sampaikan kapado Mangkuto Sati.
Kok di kito salaku bapak jo mamaknyo, malah samo satuju, kok salang iyo bapulangkan, kok japuik iyo ba antakan. Cuma itulah nan ka samo kito laksanakan.
Catatan :
Setelah minum jo makan di rumah induek bako, mako si anak dibawo/dipulangkan ka rumah tanggonyo, langkok jo pambarian dari induek bako manuruik nan sapanjang adat.
Marapulai pun lah dipulangkan dari rumah bakonyo ka rumah mandenyo kemudian dianta ka rumah anak daro, lalu batamu di tangah jalan jo anak daro nan diturunkan dari rumah bakonyo.
Itulah nan dinamokan "Batimbang Langkah”.