Pidato Balatak Tando

Pidato Ka Makan

Pidato Sumando Jo Mamak

💬 Sumando (1A)

Ma baliau angku St. Sati. Sapatah kato nan ambo sampaikan kapado angku St. Sati, sungguahpun angku St. Sati sorang tampek ambo manyampaikan kato nan sapatah di layienyo, dibathinnyo iyolah kapado sagalo niniek jo mamak sarato alek nan hadir ko. Aa to lah kato sapatah nan ka ambo sampaikan lah tu kini, pendek kato jo pasambahan sakiro-kiro malalukan kato jo kabanaran. Ka pendek-an nyo banalah tu kini, singkok daun tariek buah sajo ambo manyampaikan kato nan sapatah kapado St. Sati.

Kalaluannyo banalah tu kini, tangguluang di dalam padi, tabang mambubuang ka udaro, kok kilek baliwuang lah ka kaki, kilek camin lah ka muko, artinyo banalah tu kini, satantangan hidangan nan ka tangah, nan talatak di haribaan kito basamo, aie dicangkie mintak diminum, hidangan di piriang mintak dimakan, nak sanang hati sipangkalan.

Cuma itu nan ka ambo sampaikan ka mamak St. Sati. Jawaban mamak / tungganai (St. Sati) si b.

💬 Mamak (1B)

Lah sampai di St. Mudo tu. Kok alah sampai di St. Mudo, satantangan hidangan nan katangah, nan talatak di haribaan kito basamo, aie dicangkie mintak diminum, hidangan di piriang mintak dimakan, kan baitu bana St. Mudo ?

💬 Sumando (1C)

Sakiro-kiro bak itu mak St. Sati.

💬 Mamak (1D)

Maa St. Mudo, pihak nan St. Mudo katangahkan, itulah kato sabananyo, ibarat aie lah manampuah ka hiliran, kato lah baranang ka pusako, lah ditakuak tibonyo tabang, lah dibarih tibonyo pahek, mangarek alah dalam ukuran, bagaipun baitu sakali, sabab tajun iyo ka bajawek, sabab tajulue ka batunai, duduk dalam karapatan, kato ka dibawo jo ba iyo, rundingan dibawo jo mufakat. Maa dek kito lai duduak dihadapan niniek jo mamak, ambo pa iyokan agak sapatah kato. Mananti St. Mudo sakatiko.

💬 Sumando (1E)

Ambo nanti sajo nyo mak St. Sati.

Pidato Mamak Tunggani Jo Mamak Laki-Laki

Kemudian St. Sati manyampaikan kapado Malin Mangkudun.

💬 Mamak (2A)

Maa baliau angku Malin Mangkudun (si c)

💬 Malin (2B)

Sampaikanlah angku St. Sati

💬 Mamak (2C)

Mulonyo muluik ka dibukak, samo taucap molah Allah, samot kekuik molah Nabi, nabi Muhammad SAW, waris nan tidak bulieh hilang, dipakai juo salamonyo, sajaknyo sumue ka dikali, mulonyo rantiang ka disakah, layang malayang sambah tibo, timpo batimpo salam datang, duduek basamo jo nan banyak, rundingan tapacik di nian basamo, kato tapegang di nan: tuo, nan tagueh bakeh bagantuang, iyolah pangulu dalam nagari.

Pihak kapado parsambahan, indak kan diatok dibilang bana, hanyo jo sambah dimuliekan. Kasudahan parsambahan ditibokan juo kapado angku Malin Mangkudun.

💬 Malin (2D)

Kapado kito basamo Sutan Sati: (jawab Malin Mangkudun)

💬 Mamak (2E)

Atolah banamo diparsambahan lah tu kini, awal dahulu kato bana, asal dahulu tampek tumbueh, tumbueh sarupo nan bak nangko, adat niek dikanduang syarak, ikara dilingkuang adat, nan bak undong andal jo bido, nan bak kato hadis malayu:

Anak cacak didalam padi

Urang manggaro di tangah sawah Aso kacak kaduo jadi

Tigo saukue, ampek sudah

Kini takadie ditapati

Pusako dirantang panjang, dipaluangan diantaro bumi jo langik, ditagakkan rumah jo tanggo, sawah ladang banda buatan, langkok jo adat limbagonyo.

Si senter babaju tabang Si tanti babajo tigo

Dek korano nan dinadar nan lah datang Non dinanti nan lah tibo

Dek karano lah duduek niniek jo mamak, sarato angku-angku nan bakarapatan, sarato kito nan basamo, mako taniek pulolah di kami, di ateh selang nan bapangka, karajo nan bapokok, nak baragieh ale nan saraguek sarato juadah nan barang sado ado, nan disanduek andan pasumandan, nan ditanal bujang palakek, nan capek kaki nan ringan tangan. Capek kakinyo tak panaruang, ringan tangannyo tak pamacah. Pihak dipiriang jo cangkienyo, kok diagak rasolah cukuik, kok dihetong rasolah sampai, kurang-kurang ka ditukuek, senteang senteang ka dibilai, tago janang lai tagak juo. Kalaluannyo banalah tu kini aluran juadah nan ka tangah nan talatak diharibaan kito basamo.

Anak urang si layo tanon

Singgah sabanta di tangah pakan Mambalikan kain tanunan padang

Ale dicangkie mintak diminum

Juadah di piriang mintak dimakan Supayo nak sanang hati sipangkalan

Cuma itulah nan ambo sampaikan kapado angku Malin Mangkudun

💬 Malin (2F)

Lah sampai di angku St. Sati tu?

💬 Mamak (2G)

Sakira-kiro baitu baru angku Malin Mangkudun jawab St. Sati (si b)

💬 Malin (2H)

Sairiang balam jo barabah

Balam tabang, barabah mandi Saikue tagulampai di sumayan

Sairiang salam sarato sambah Salam datang, sambah kumbali

Pasambahan dikumbalikan kapado angku St. Sati

Pihak kapado parsambahan angku St. Sati nan ka tangah, indak bak raso ka didulang, didulang ameh di palangki, sa ameh tingga di tintingan. Indak bak raso ka diulang, diulang juolah kato nan tadi, nak jaleh kato nan kudian. Satantangan juadah nan katangah, nan talatak diharibaan kito basamo, sarato diharibaan niniek jo mamak, aie dicangkie mintak diminum, juadah dipiriang mintak dimakan, supayo nak sanang hati sipangkalan. Kan baitu bana nan jadi parsambahan

💬 Mamak (2I)

Sakiro-kiro baitu bana angku Malin Mangkudun.

💬 Malin (2J)

Maa angku St. Sati !

💬 Mamak (2K)

Lakukanlah angku Malin Mangkudun!

💬 Malin (2L)

Pihak kapado parsambahan angku St. Sati nan katangah itulah kato sabananyo, ibarat aie lah manampueh ka iliran, kato lah baranang ka pusako. Bagaipun baitu sakali, mah dek karano kito lai taduduek sorang jo baduo, supayo nak lamak raso sapamakanan, elok rupo nak sapamandangan ambo paiyokan pulo gak sapatah kato. Mananti angku St. Sati sakutiko.

💬 Mamak (2M)

Ka ambo nantinyo angku Malin Mangkudun.

Pidato Mamak Laki-laki Jo Bapak Padang Sarikek

Selanjutnya angku Malin Mangkudun mampaiyokan dengan bapak padang sarikek.

💬 Malin (2A)

Ma beliau angku Rajo Bonsu

💬 Jo Bonsu (3B)

Sampaikanlah!

💬 Malin (3C)

Pendek kato jo parsambahan, sakiro-kiro malalukan kato jo kabanaran. Kapendek-annyo bana lah tu kini, singkok daun tariek buah sajo ambo manyampaikan kato nan sapatah kapado angku Rajo Bonsu. Kok ibarat bisiek lah samo sapandangaran, imbaupun lah raso kalampauan. Kalaluannyo bana lah tu kini satantangan juadah nan ka tangah, ale dicangkie mintak diminum, juadah dipiriang mintak dimakan. Cuma itulah nan ka ambo sampaikan kapado angku Rajo Bonsu.

💬 Jo Bonsu (3D)

Lah sampai di angku Malin Mangkudun ! (jawab Rajo Bonsu)

💬 Malin (3E)

Sakiro-kiro baitu, angku Rajo Bonsu (jawab Malin Mangkudun)

💬 Jo bonsu (3F)

Pihak kapado panitahan angku Malin Mangkudun nan katangah, di ambo rasonyo indak bak raso ka diulang kilim, ditikam jajak. Diulang kilim kok lapeh, ditikam jajak kok sipi, bak ibarat tampuruang laga anam, pai tigo tingganyo tigo, bilangannyo sagitu juo.

Bagaipun baitu sakali, dek sunat kato baulang, paralu kato bajawab, kalau ka jawab je barinyo sajo ambo barikan kapado angku Malin Mangkudun, ka bak mano kolah?

💬 Malin (3G)

Hancak bana angku Rajo Bonsu! (jawab Malin Mangkudun)

💬 Jo Bonsu (3H)

(jawab angku Rajo Bonsu):

Sungguehpun jawab jo barinyo nan ka ambo bankan kapado angku Malin Mangkudun, mah dek kararo kito lai babincang d'hadapan niniek jo mamak, ambo japuikkan pulo nan ka jadi jawab barinyo kapado niniek jo mamak, mananti angku Malin Mangkudun sakutiko.

💬 Malin (3I)

Ka ambo nanti sajo nyo, angku Rajo Bonsu! (jawab Malin Mangkudum)

Pidato Bapak Padang Sarikek Jo Niniek Mamak

Selanjutnya angku Rojo Bonsu mampaiyakan kapado niniek jom mamak 

💬 Jo Bonsu (4A)

Maa baliau angku, angku Dt. Bandaro!

Sapatah kato nan ka ambo pulangkan kapado angku Dt. Bandaro, sungguehpun kapado angku Dt. Bandaro sorang campek ambo mamulangkan kato nan sapatah dilayienyo, dibathinnyo iyolah kapado sagalo niniek jo mamak, di ateh duduek nan sahamparan, tagak nan sapamatang Atolah kato sapatah nan ka ambo pulangkan lat tu kini, cck kilek baliwuang lah ka kaki, kilek camin lah kamuko. Kalaluarnyo bana lah tu kini, satantangan juadah nan ka tangah, nan talatak diharibazn kito basamo, aie dicangkie mintak diminum, juadah dipiriang mintak dimakan. Cuma itulah nan ka ambo pulangkan kapado angku Dt. Bandaro, supayo nak dapek nan ka jawek barinyo.

💬 Dt. Bandaro (4B)

Lah sampai di angku Rajo Bonsu?

💬 Jo Bonsu (4C)

Sakiro-kiro baitu bana angku Dt. Bandaro ! (jawab Rajo Bonsu) 

💬 Dt. Bandro (4D)

Maa Rajo Bonsu!

💬 Jo Bonsu (4E)

Sampaikanlah angku Dt. Bandaro! 

💬 Dt. Bandro (4F)

(Jawab Dt. Bandaro):

Pihak kapado panitahan Rajo Bonsu nan katangah, itulah kato sabananyo kok di ambo salaku niniek jo mamak, panjang indak bak raso ka ambo karek, pendek indak bak raso ka ambo uleh, parsambahan angku Rajo Bonsu sajolah nan ka kito amba gadang, nan ka kito anjuang tinggi.

Bagaipun baitu sakali, mah dek karano kami ateh namo niniek jo mamak, lai pulo duduek sorang jo baduo, ambo bulekkan aie ka pambulueh, dibulekkan kato jo mufakat, nak dapek nan kajawab jo barinyo, mananti Rajo Bonsu sakutiko.

💬 Jo Bonsu (4G)

Ka ambo nanti sajo nyo angku Dt. Bandaro ! (jawab Rajo Bonsu)

💬 Dt. Bandro (4H)

Setelah dibawo kato jo baiyo, rundiang jo mufakat oleh angku Dt. Bandaro nan babirian, mako dibarilah nan ka jawab jo barinyo oleh angku Dt. Bandaro ka angku Rajo Bonsu.

Maa Rajo Bonsu?

💬 Jo Bonsu (4I)

Sampaikanlah angku Dt. Bandaro ! (jawab Rajo Bonsu)

💬 Dt. Bandro (4J)

Tadi Rajo Bonsu sifat mananti, ambo sifat baiyo. Setelah ambo paiyo patidokan, lah ambo pagencong pagamakkan, atolah nan ka jadi jawab jo barinyo di kami lah tu kini, satantangan hidangan nan ka tangan, iyolah bak ibarat bungo jo putiek. Bungo lah suko jadi putiek, putiek lah suko jadi buah, buahlah masak ranum pulo, tinggi bak raso ka dijuluek, randah bak raso ka dijangkau, kinilan gugue dari tampuek, lah izin dari nan punyo, lah suko sajo nikmat manarimo. Cuma itulah nan jadi ka jawab jo barinyo dari kami sagalo niniek jo mamak.

💬 Jo Bonsu (4K)

Lah sampai di angku Dt. Bandaro ! (jawab Rajo Bonsu)

💬 Dt. Bandro (4L)

Sakiro-kiro baitu nyo jo

💬 Jo Bonsu (4M)

Sungguehpun lah sampai di angku Dt. Bandaro, mah lah bulieh aie nan satitiek, kato nan sapatah daripado sagalo niniek jo mamak, ambo sampaikan sajo ka tampek tumbuehnyo.

Pidato Pamulangan Kato Bapak Padang Sarikek Ka Mamak Nan Laki-Laki

Kemudian Rajo Bonsu mamulangkan kapado Malin Mangkudun (mamak si laki-laki)

💬 Jo Bonsu (5A)

Maa baliau Malin?

💬 Malin (5B)

Sampaikanlah Jo Bonsu ! (jawab Malin)

💬 Jo Bonsu (5C)

Tadi Malin sifat mananti, ambo sifat baiyo. Setelah ambo paiyo patidokan, lah ambo pagencong pagamakkan, atolah nan ka jadi jawab jo barinyo di kami lah tu kini, satantangan hidangan nan ka tangah, iyolah bak ibarat bungo jo putiek. Bungo lah suko jadi putiek, putiek lah suko jadi buah, buahlah masak ranum pulo, tinggi bak raso ka dijuluek, randah bak raso ka dijangkau, kinilan gugue dari tampuek, lah izin dari nan punyo, lah suko sajo nikmat manarimo. Cuma itulah nan jadi ka jawab jo barinyo dari kami Malin.

💬 Malin (5D)

Lah sampai di Jo Bonsu ! (jawab Malin)

💬 Jo Bonsu (5E)

Sakiro-kiro baitu nyo Malin

💬 Malin (5F)

Sungguehpun lah sampai di Jo Bonsu, mah lah bulieh aie nan satitiek, kato nan sapatah daripado sagalo niniek jo mamak, ambo sampaikan sajo ka tampek tumbuehnyo.

Lalu Malin Mangkudun mamulangkan kapado angku St. Sati.

Pidato Pamulangan Kato Dari Mamak Nan Laki-Laki Ka Mamak Tungganai

💬 Malin (6A)

Maa angku St. Sati ?

💬 Mamak Tungganai (6B)

Sampaikanlah !

💬 Malin (6C)

Buruang pipik si buruang nuri Tabang babondong masuek awan
Tadi angku St. Sati sifat mananti, Ambo sifat mampaiyokan
Setelah ambo paiyo patidokan, lah ambo pagencong pagamakkan, malah bulieh pulo nan ka jadi sawik jo saponyo, isim mofahum, kandak bana, asah di adat zaman bahari, kawi jo cupak jo buatan, lah lazim di kito nan basamo, iyolah bak ibarat bungo jo putiek. Cuma itulah nan ka ambo sampaikan jawab jo barinyo kapado angku St. Sati.

💬 Mamak Tungganai (6D)

Lah sampai di angku Malin Mangkudun ? 

💬 Malin (6E)

Sakiro-kiro baitu bana, angku St. Sati

💬 Mamak Tungganai (6F)

Maa angku Malin Mangkudun !
Malah bulieh aie nan satitiek, kato nan sapatah daripado sagalo niniek jo mamak, lah angkueh manyanang dalam hati, tapi samantangpun baitu, putieh hati ba kaadaan, putieh kapeh bulieh dilihek, iyo bacaliek tando tarimonyo angku Malin Mangkudun. 

💬 Malin (6G)

(Jawab Malin Mangkudun): 
Maa angku St. Sati ! 
Pihak kapado panitahan angku St. Sati nan katangah, itulah kato sabananyo. Bagaipun baitu sakali :
Anak urang di Batusangka
Nak lalu ka Pulau Punjuang
Mulailah di angku St. Sati dari pangka Nak rancak rabahnyo sampai ka ujuang

💬 Mamak Tungganai (6H)

(Jawab St. Sati) :
Pisang kalek tumbueh di hulu Pisang manih tumbueh di hutan
Biaso alek minum dahulu Kudian saketek si pangkalan

💬 Malin (6I)

(Jawab Malin Mangkudun): 
Basuo juo bak pitua St. Sati tadi tu :
Pisang kalek tumbueh di hulu Pisang manih tumbueh di hutan
Batue alek minum dahulu
Alek nak samo jo si pangkalan 

💬 Mamak Tungganai (6J)

(Jawab St. Sati) :
Si Titah anak urang Pulaupunjuang Mati di padang sari damo
Kok titah ka samo kito junjuang Rasaki ka samo kito tarimo
Jo Bismillah sajo kito tarimo lai angku Malin Mangkudun.



Setelah selesai minum dan makan juadah nan katangah maka dilanjutkan dengan dialog berikutnya yakni :
Pertanyaan dari salah seorang niniek mamak, (sebaiknya manti) kepada salah seorang diantaro mamak.
Maa angku Sutan Marajo!
Lalukanlah angku.
Sungguahpun Sutan sorang tampek ambo mamulangkan kato nan sapatah dilayienyo, mako bakarapatanlah Sutan diateh selang nan bapangka, jumlah karajo nan bapokok, nan bakakak nan